Nee, geen grappen of grollen. Geen Veluwse dijenkletsers. Koekjes! Er gaan veel verhalen over het ontstaan van deze lokale Apeldoornse moppen. Volgens ingewijden is bakker Klein Leugenmors de uitvinder van dit lekkere koekje. Maar in een handgeschreven kookboekje van de heer Wester uit 1817 staat dit recept al vermeld, wat doet vermoeden dat dit Apeldoornse koekje al een stuk ouder is dan menigeen denkt.
Roemruchte bakkersfamilie
De Nootzaak op de Hoofdstraat verkoopt deze lekkernij nog, die speciaal voor hen wordt gemaakt door ijsbereider Henry Huttinga van De Kei uit Ugchelen. IJsbereider? Ja, maar hij is ook een telg uit een roemruchte bakkersfamilie. Ook Maassen verkoopt deze lekkernij, maar die heeft er een hedendaagse twist aan gegeven.
Wel 1500 lekkernijen
Maar waarom een blog over de Apeldoornse mop? In de kringloopwinkel op het Zwitsalterrein vinden we een boekje van Anton van Oischot met ‘plaatselijke en gewestelijke specialiteiten uit Nederland’. Wel 1500 lekkernijen en streekgerechten. Met antiek, volkskunst, dranken, klederdrachten en speeltuigen. Flevoland doet nog niet mee, dus dat geeft al wel aan dat het boekwerkje ‘iets verouderd’ is.
Haarlems bier
Typische specialiteiten mét een Nederlands karakter. Producten die soms ook als ruilmiddel worden ingezet. Zo is bijvoorbeeld bekend, grapt Anton in de inleiding, dat de stad Haarlem in 1518 de kerk in Edam Haarlemse glazen heeft geschonken, maar onder één voorwaarde… de Edammers moeten aan het Haarlems bier!
Apeldoornse moppen
We betalen 45 cent voor het boekje en zoeken de specialiteiten uit Gelderland. Gelderse appelpap, balkenbrei, ham en hutspot. Gelderse rookworst. En wat is nu typisch Apeldoorns? Dé moppen! Nou ja typisch… ook in onder andere Bathmen, Borne, Boxtel, Epe, Nunspeet en Nijmegen worden moppen gebakken. Maar toch.
Het recept van Wester
Het ruim 200 jaar oude recept van de heer Wester delen we met plezier: meng 2,5 N (Nederlandse pond; dat was vroeger ongeveer één kilo, tegenwoordig 500 gram) bruine Surinaamsche suiker, 3,5 N Zeeuwsch meel, 1,5 N boter, 1,5 N ongepelde amandelen, 1 ons specerijen, 2 lood potasch met een weinig water. Bak het op goed gesmeerde platen heet af.
Moppen van nu
Voor 40 hedendaagse Apeldoornse moppen heb je deze ingrediënten nodig: 400 gram bloem, 300 gram boter, 200 gram rietsuiker, 1 theelepel bakpoeder, 10 gram koekkruiden, 1 snufje zout en 75 gram grof gehakte amandelen. Kneed alles tot een samenhangend deeg en laat dit in de koelkast ongeveer twee uur rusten. Maak er daarna een rol van van ongeveer 4 centimeter dik. Snijd dunne plakjes en leg die op de bakplaat op bakpapier. Bak de moppen in ongeveer 30 minuten in een voorverwarmde oven op 170 graden.
De eerste gasten die aankomen bij ons vakantiehuis ‘Stadhuisje Apeldoorn’ met een schaaltje met moppen krijgen van ons een leuke verrassing. En dat is geen grapje!