Soms vind ik in een Kringloopwinkel een ‘schat’ waar mijn hart direct sneller van gaat kloppen. Dit keer in Zwolle. Deze winkel is gevestigd aan de Nieuwe Veerallee 12 en is echt een aanrader. Zwolle is trouwens óók een hele leuke winkelstad, maar dat terzijde. In een afgesloten vitrinekast ligt een klein en een beetje verkleurd boekje. Veluwsche sagen van de Apeldoornse Gustaaf van de Wall Perné. Een tweede druk. De eerste druk (in 1909) van 1000 exemplaren is al binnen een jaar uitverkocht. Ik vraag direct aan één van de medewerkers of ik het van dichtbij mag zien. Natuurlijk!
Veluwsche sagen
Veluwsche sagen is een boekje dat vol staat met volksverhalen en legendes die zijn geworteld in de Veluwe, het prachtigste natuurgebied in Nederland. Vinden wij. Sagen zijn traditionele mondelinge vertellingen die vaak mythische of bovennatuurlijke elementen bevatten en die generaties lang worden doorgegeven. Ze vormen een belangrijk onderdeel van de volkscultuur en dragen bij aan het behoud van regionale folklore.
Wondere verhalen
Direct op de eerste pagina van het kleinood vol kleine bruine ouderdomsvlekjes staat in een prachtig handschrift geschreven ‘ter herinnering aan een regenachtige vacantie in Vierhouten, augustus ‘41’. Een kort berichtje van één van de vorige bezitters van dit kleine boekje. Schrijver Gustaaf zelf vertelt op pagina 5 dat hij geboren is in het hart van de Veluwe en daar vele wondere verhalen heeft gehoord, die een diepe indruk achterlaten. De sagen van het Bleeke Meer en van den Aardmansberg zijn hem verteld door een oude koopvrouw. Als hij besluit haar nog een aantal vragen te stellen, blijkt de dame te zijn overleden.
Sagen
Gustaaf van de Wall Perné (1877-1911) is geboren in Apeldoorn. Hij groeit op in deze toen nog idyllisch landelijke plaats. De uitgestrekte bossen en heidevelden oefenen een grote aantrekkingskracht uit op de jongen, die soms dagenlange zwerftochten onderneemt in het ongerepte landschap. Hij ontmoet er bewoners van afgelegen buurschappen, van wie hij sagen en volksverhalen te horen krijgt. Deze werkt hij uit in zijn verhalenbundels.
Juffers en Winterreuzen
In dit boekje vind je het sprookje van Pomphul, met Hymer, een oude grimmige Winterreus die zijn dochter Gerda gevangen houdt in boeien van ijs. En het verhaal van de witte juffer van Hoog Soeren. In Soeren staat een Jufferboom die zo hol is dat er wel een man rechtop in kan staan. En wanneer men dan ’s nachts in het bos komt, kan men daar een lichtje zien branden en hoort men de Juffer in de boom spinnen. Ook ziet men wel eens een zwarte hond met vurige ogen in de buurt ronddolen of hoorde men klopgeluiden in de boom. In de Aardmansberg woont al heel lang een klein kwaadaardig kereltje. Overdag is hij nooit te zien, maar ’s nachts spookt hij rond op de heide en laat hij nietsvermoedende voorbijgangers schrikken… Spannend!
Volksverhalen
Ik betaal acht euro voor dit boekje en lees het vervolgens in één adem uit. Daarna leg ik het op de stapel boeken in ons vakantiehuis. Ben jij benieuwd naar de volksverhalen over bijvoorbeeld de zwarte vrouw van Staveren en het spook bij het Solsche gat? Nestel je op de bank in het vakantiehuis en sla dan (voorzichtig alsjeblieft) dit boekwerkje open. Wedden dat je deze wonderverhalen over de Veluwe net zo leuk vindt als ik…
